====== Mongke ======
**Mongke** (Mengu, ur. 1208 - zm. 1259) – czwarty wielki chan mongolski, wnuk [[Czyngis Chan|Czyngis-chana]], syn [[Tołuj|Tołuja]] i Sorkaktani-beki, brat Kubilaja, Hulagu i Aryka Böge. Rządził od 1251 do 1259.
===== Młodość =====
W młodości brał udział w wyprawie zachodniej Batu-chana, w przeciwieństwie do pozostałych uczestniczących w niej wnuków Czyngis-chana zdobył sobie szacunek Batu, dzięki swemu powodzeniu w walkach z Rusią. W 1236 został jednak wskutek konfliktu odwołany przez Ugedeja wraz z [[Gujuk|Güjükiem]]. Powrócił na front zachodni w 1239, był jednym ze zdobywców Kijowa.
===== Zdobycie władzy =====
Chanem został dzięki poparciu matki - Sorkaktani-beki, i Batu-chana. Po raz pierwszy został wybrany w 1250 roku na kurułtaju w Issyk-kul (na terytorium kontrolowanym przez Batu), który jednak został uznany za nielegalny. Drugi [[Kurułtaj]] odbył się rok później w Ułusie Tołuja, chroniony był przez 30 tysięczną armię Złotej Ordy, pod dowództwem Berke, brata Batu. W zamian za wsparcie Batu-chan otrzymał tytuł starszego rodu i faktyczną samodzielność. Swoje panowanie zaczął od likwidacji przedstawicieli rodów Ugedeja i Czagataja, którzy nie chcieli uznać jego wyboru. Zabito min. niedawną regentkę - [[Oguł Kajmysz]] i jej syna - Kuczę, wnuka Ugedeja - Sziremuna, syna Czagataja - Jisü Möngke i jego wnuka Berke.
===== Podboje =====
Mongke swe podboje zaczął od ataków na dynastię południowo-chińską Song. Wysłał 150 tys. ludzi pod dowództwem Hulagu do podboju Bagdadu. Po zdobyciu Bagdadu na jego terenach założono ilchanat - "niższy chanat", którego władcą został Hulagu. Po pewnym czasie Hulagu skierował się na Syrię. W międzyczasie Batu atakował Polskę i Węgry. Zmarł najprawdopodobniej na dyzenterię, wedle innej wersji zginął od rany odniesionej w bitwie.

Na jego dworze w 1254 przebywał franciszkański podróżnik Wilhelm z Rubruk, który pozostawił opis z podróży.
===== Zobacz też =====
  * [[Druga Era]]
  * [[Historia]]
  * [[Wielcy chanowie mongolii]]
  * [[Wielkie Imperium Mongolskie]]