====== Shaanxi ======
<WRAP 300px right>
;#;
|Shaanxi||
|||
|flaga|herb|
|stolica|[[Xi'an]]|
|powierzchnia|205 800 km<sup>2</sup>|
|populacja|37 620 000|
|gęstość zaludnienia|180 osób/km<sup>2</sup>|
|położenie|{{:Shaanxi_map.png?200|Położenie ajmaku w prowincji}}|
|dokładny podział||

;#;
</WRAP>
**Prowincja Shaanxi** (chiń. upr: 陕西; chiń. trad: 陝西; Pinyin: Shǎnxī, Wade-Giles: Shan-hsi, Inne pisownie: Shensi) – prowincja w południowo-wschodniej części [[Chiny Północne|Chin Północnych]]. Teren prowincji obejmuje część Wyżyny Lessowej. Od południa ograniczone górami Qin Ling.

Jej nazwa pochodzi od historycznego powiatu Shǎn (陕) i znaczy tyle, co "Na Zachód od Shan". Zapisuje się ją jednak przez podwójne "a" dla odróżnienia od prowincji Shanxi, której nazwa w transkrypcji pinyin brzmi Shānxī.
===== Geografia =====
Prowincja rozciąga się południkowo szerokim pasem na przestrzeni ponad 800 km, w związku z czym na jej obszarze występuje znaczne zróżnicowanie warunków naturalnych. Przecinające prowincję w poprzek góry Qin Ling tworzą wyraźną barierę klimatyczną i komunikacyjną, przekraczającą 4000 m n.p.m. (Taibai Shan, 4113 m). Niższe, sięgające 2700 m, góry Daba Shan stanowią granicę z prowincją [[Sichuan|Syczuan]]. Między tymi pasmami ciągnie się gęsto zaludniona górna część doliny rzeki Han Shui, dopływu Jangcy. Panują tu warunki klimatyczne zbliżone do podzwrotnikowych - rozwija się uprawa ryżu, bawełny i herbaty. Góry pokryte są rozległymi lasami – częściowo wiecznie zielonymi, z występowaniem drzewa tungowego, a częściowo, w wyższych rejonach, iglastymi. Jest to jeden z ważniejszych rejonów eksploatacji lasów w Chinach.

Na północ od gór Qin Ling, między nimi a krawędzią Wyżyny Lessowej, ciągnie się równoleżnikowo szeroka, podłużna, odwadniana przez rzekę Wei He kotlina, która jest jednym z najstarszych ośrodków osadnictwa rolniczego w Chinach i najgęściej zaludnioną częścią prowincji. Dzięki urodzajnym glebom aluwialnym i stosunkowo ciepłemu klimatowi rozwinęła się tu intensywna uprawa ryżu i bawełny. Doliną Wei He przebiega na zachód stara droga handlowa – jedwabny szlak. Tu też znajdują się najważniejsze ośrodki miejskie prowincji.

Północna część prowincji wchodzi w obręb Wyżyny Lessowej. Grubość pokrywy lessowej dochodzi do 300 m (rzeki tworzą w niej głębokie wąwozy), wzniesienia przekraczają 1700 m n.p.m. Wschodnią granicę prowincji stanowi rzeka Huang He, płynąca w głębokim wąwozie. Na północy granica prowincji przebiega nieco na północ od Wielkiego Muru. Wyżyna Lessowa różni się znacznie pod względem klimatycznym od południowej części prowincji. Panuje tu kontynentalny i suchy klimat, lasów brak niemal zupełnie (poza niektórymi dolinami rzek), na skrajnej północy stepy przechodzą w półpustynie. W rolnictwie dominuje pszenica, gaoliang i proso - uprawy typowe dla chłodniejszego i suchszego klimatu. Osobliwością osadnictwa są liczne jaskinie mieszkalne, wykopane w lessie na zboczach dolin.
===== Zobacz też =====
  * [[Chiny Północne]]
  * [[podzial_administracyjny_wielkiego_imperium_mongolskiego]]