Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

--- czeczuga [2012/01/29 17:22]
+++ czeczuga [2012/01/29 19:21]
wojtek
@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Czeczuga ======
+<WRAP right 300px right>
+;#;
+| {{czeczuga.jpg?280x150}} |
+| Czeczuga |
+;#;
+</WRAP>
+**Czeczuga** - rodzaj szabli pochodzenia tatarskiego lub ormiańskiego, zwana również szablą ormiańską, karabelą ormiańską, ormianką, ordynką tatarską lub smyczkiem.
+szabla pochodzenia tatarskiego lub kirgiskiego, używana również przez Mongołów oraz innych koczowników azjatyckich. Popularna w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku. Często oprawiana bogato w srebro i jaszczurzą skórę. Noszona do stroju polskiego podobnie jak karabela. Głownia miała niewielką krzywizną ostrza. Semantyka nazwę "czeczuga" wywodzi od podobieństwa kształtu broni do gatunku jesiotra łowionego w Dnieprze, zaś „szablę ormiańską” od muzealnego egzemplarza pochodzącego ze zbrojowni lwowskiej, posiadającego napisy w języku ormiańskim.
+Podtypy czeczugi:
+    * **Czeczuga** (szabla kirgiska) – wyróżniał ją niewielki jelec w kształcie krzyża, zdobiona otwarta rękojeść, zakończona długim, charakterystycznie wygiętym pod kątem ok. 45–60 stopni kapturkiem (zakończeniem rękojeści) w formie naparstka.
+    * **Smyczek** – odróżniał się (od czeczugi) bardzo wąskim sztychem, niemalże koncerzowym.
+    * **Ordynka** (szabla tatarska) – posiadała cięższą głownię, masywny jelec, rękojeść wygiętą jak w czeczugach (z kapturkiem), z mniejszą ilością zdobień. Była bojowym wyposażeniem jazdy na przełomie XVII i XVIII wieku.
+    * **Karabela ormiańska** – szabla wykształcona w Polsce pod wpływem tureckim, bogato zdobiona, o ramionach jelca prostych lub wygiętych od rękojeści, z wygięciem rękojeści krótszym, lecz bardziej prostopadłym. Jako oręż bojowy były używane sporadycznie, najczęściej służyły jako element polskiego paradnego stroju szlacheckiego (do XVIII wieku). Z wyglądu przypominała zarówno karabelę (rękojeść) jak i czeczugę (słabo zakrzywione ostrze).
+Wszelkie powyższe nazwy są umowne, gdyż Ormianie i Kirgizi nie posiadali, ani nie wyrabiali szabel typu narodowego.
+O popularności czeczugi w Rz-plitej świadczy także fragment //Satyr// (1779) Ignacego Krasickiego:\\
+//Ten wziął konia z siedzeniem, tamten za przysługę// \\
+//Nieboszczyka pradziada z lamusu czeczugę.//
+===== Zobacz też =====
+  * [[Wojsko]]

Mongolopedia Wolna Encyklopedia

Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny

Różnice

Narzędzia strony