====== Ałma-Ata ====== ;#; |Ałma-Ata|| |{{354px-coat_of_arms_of_almaty.svg.png?120}}|{{425px-flag_of_almaty.svg.png?120}}| |Herb|Flaga| |Państwo|[[Kazachstan]]| |Obwód|Ałma-Ata| |Powierzchnia|324,8 km²| |Położenie|43°16′39″N\\ 76°53′45″E| |Wysokość|ok. 700 m n.p.m.| |Ludność|1 421 868| |Gęstość zaludnienia|4152 os./km²| |Nr kierunkowy|+7 727| |Kod pocztowy|050000 - 0500063| |Tablice rejestracyjne|A| ;#; **Ałmaty** (Ałma Ata, Ałmaty, kaz.: Алматы) – największe miasto [[kazachstan|Kazachstanu]], położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok. 700 m n.p.m. u podnóża Zailijskiego Ałatau (Tienszan), w pobliżu granicy z [[Wielkie Imperium Mongolskie|Wielkiego Imperium Mongolskiego]], stolica do 1998. ===== Dane ogólne ===== Główny ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy Kazachstanu; Akademia Nauk, 12 wyższych uczelni, w tym uniwersytet. Miasto posiada międzynarodowy port lotniczy; kompleks sportowy Medeo, który jest najwyżej położonym lodowiskiem na świecie. Okolice miasta charakteryzują się dużą aktywnością sejsmiczną. ===== Historia ===== Na trasie starego jedwabnego szlaku w 1854 Rosjanie założyli twierdzę Wiernyj z 470 żołnierzami i oficerami załogi, wokół której zaczęła wyrastać osada. W 1867 liczyła 10 tys. mieszkańców i uzyskała prawa miejskie. W 1921 zmieniono jego nazwę na Ałma-Ata (Ojciec jabłek), przywracając starą nazwę kazachskiej osady, a w 1993 na Ałmaty (w Polsce wciąż obowiązuje nazwa Ałma-Ata lub Ałma Ata, jednak Ałmaty jest też używane). W 1929 miasto miało 45 tys. mieszkańców i przeniesiono do niego stolicę z Kyzyłordy. Miasto rozwinęło się szybko po doprowadzeniu linii kolei turkiestańsko-syberyjskiej. Zostało stolicą Kazachskiej SRR, a później niepodległego Kazachstanu. Za czasów radzieckich byli w nim przetrzymywani Polacy. W 1998 straciło status stolicy na rzecz Astany, która ulokowana jest znacznie bardziej w centrum Kazachstanu niż Ałma-Ata. W 2011 roku otwarto pierwszy odcinek metra. Podczas [[Pierwsza Wojna Obronna|Pierwszej Wojny Obronnej]] miasto było oblegane przez wojska mongolskie. ===== Transport ===== Od 1929 roku jeżdżą autobusy, od 1937 tramwaje, a od 1944 trolejbusy. Planuje się budowę trasy szybkiego tramwaju oraz wydzielonej trasy autobusowej (tramwaj szynowy). Od 1 grudnia 2011 zostało otwarte [[metro ałmaty|metro]]. Są dwa dworce kolejowe - Ałmaty-1 oraz Ałmaty-2. Dworzec Ałmaty-1 przeznaczony jest dla pociągów tranzytowych z Rosyjskiej Syberii, Ałmaty-2 - centralny. Funkcjonuje tu także międzynarodowy port lotniczy Ałmaty. ===== Zobacz też ===== * [[Geografia]] * [[Kazachstan]] * [[Miasta w Kazachstanie]]