Mongolopedia Wolna Encyklopedia

Napisz więc to, co widziałeś, i to, co jest, i to, co potem musi się stać.

Narzędzia użytkownika

Narzędzia witryny


moldawia

Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

Nowa wersja
Poprzednia wersja
moldawia [2012/02/01 13:15]
patryk utworzono
moldawia [2017/02/03 21:55] (aktualna)
patryk [Sprawy wewnętrze]
Linia 28: Linia 28:
  
 </WRAP> </WRAP>
-**Mołdawia**- państwo położone we wschodniej Europie, graniczy z [[Polska|Rzeczpospolitą]], [[Naddniestrze|Naddniestrzem]] i [[Europa|Unią Europejską]].+**Mołdawia**- państwo położone we wschodniej Europie, graniczy z [[Polska|Rzeczpospolitą]], [[Naddniestrze|Naddniestrzem]] i [[Rumunia|Rumunią]].
 ===== Ustrój polityczny ===== ===== Ustrój polityczny =====
 Mołdawia jest oficjalnie republiką parlamentarną (tak stanowi konstytucja kraju z 1994 nowelizowana w 2003). W praktyce obyczaje polityczne odbiegają od wzorców europejskich. Mołdawia jest oficjalnie republiką parlamentarną (tak stanowi konstytucja kraju z 1994 nowelizowana w 2003). W praktyce obyczaje polityczne odbiegają od wzorców europejskich.
Linia 37: Linia 37:
  
 Parlament liczy 56 członków. Parlament liczy 56 członków.
 +===== Sytuacja międzynarodowa =====
 +Mołdawia odgrywa znikomą rolę na arenie międzynarodowej. Mimo, że od Wielkiego Zamachu co kilka miesięcy oficjalnie wypowiada wojnę swoim sąsiadom, jednocześnie próbując zjednoczyć i zmusić do wysiłku pełne apatii społeczeństwo, to przeprowadzane operacje mogą budzić jedynie uśmiech politowania. Najczęściej "wojny" ograniczają się do przewrócenia słupów granicznych i wbicia flagi na terytorium rumuńskim lub na lewym brzegu Dniestru. Na forum międzynarodowym rząd mołdawski ma opinię nieprzewidywalnego, ale jednocześnie nieszkodliwego i nie jest brany na poważnie.
 +===== Sprawy wewnętrzne =====
 +Z powodu ogromnego zadłużenia państwa rząd podejmuje decyzje mające na celu zredukować koszty utrzymania. Od 2012 r. zlikwidowano praktycznie wszystkie instytucje państwowe- edukację, służbę zdrowia, służby mundurowe (armię przekształcono w milicję, która przejęła wszystkie obowiązki policji, straży granicznej i pożarnej). Pozostawiono jedynie parlament, rząd, urząd prezydenta oraz korpus dyplomatyczny.\\
 +Jedynym celem rządu jest zmniejszenie zadłużenia państwa. Zlikwidowano instytucję urzędu skarbowego i podatki, by zapewnić dobrobyt obywatelom. 
 ===== Historia ===== ===== Historia =====
 +[[Wielki Zamach]] boleśnie dał się we znaki mieszkańcom Mołdawii. Kryzys ekonomiczny i panujący na świecie chaos spowodowały, że władzę w październiku 2013 r. objęła Mołdawska Partia Komunistyczna z Vladimirem Voroninem na czele. Próby uzdrowienia sytuacji nie odniosły większych skutków. 27 marca 2014 r., biorąc pod uwagę sytuację międzynarodową i wewnętrzną, ogłoszono wprowadzenie w życie doktryny "oszczędności wojennych". Rozpoczęto likwidację wszystkich instytucji państwowych, poza rządem, parlamentem i armią. Zreorganizowano wojsko, wprowadzając powszechny obowiązek służby w milicji. Chcąc odciągnąć uwagę opinii publicznej od problemów wewnętrznych, 16 czerwca 2014 r. rząd wypowiedział wojnę zajętej konfliktem z [[Europa|Europą]] i [[imperium osmańskie|Turcją]] Rumunii. Inwazja 7 tys. słabo uzbrojonych i pozbawionych szkolenia milicjantów zakończyła się porażką. Większość z nich zdezerterowała na widok rumuńskich strażników granicznych. Porażka operacji nad Prutem skłoniła prezydenta Voronina do podjęcia rozmów pokojowych z rządem rumuńskim. Traktat pokojowy zawarto 19 września 2014 r., przy czym tego samego dnia Rumunia stała się częścią Unii Europejskiej.\\
 +14 kwietnia 2015 r. Unia Europejska uznała niepodległość Naddniestrza. W odpowiedzi rząd Mołdawii wypowiedział wojnę Unii i ogłosił pospolite ruszenie. Mimo sukcesów takich jak zajęcie Jass, milicja rozeszła się do domów po kilkudniowej grabieży miasta. Europa wystosowała notę protestacyjną, potępiającą działania rządu mołdawskiego. Na początku maja podjęto negocjacje pokojowe.\\ 
 ===== Geografia ===== ===== Geografia =====
 Mołdawia zajmuje międzyrzecze Dniestru i Prutu (Besarabia). Powierzchnia równinna, pocięta głębokimi dolinami rzecznymi i wąwozami. Występuje kras. Średnia wysokość terenu to 147 m. Ponad 75% powierzchni na wysokości poniżej 200 m. Mołdawia zajmuje międzyrzecze Dniestru i Prutu (Besarabia). Powierzchnia równinna, pocięta głębokimi dolinami rzecznymi i wąwozami. Występuje kras. Średnia wysokość terenu to 147 m. Ponad 75% powierzchni na wysokości poniżej 200 m.
Linia 52: Linia 59:
   *  Najniższy punkt: dolny Dniestr 2 m   *  Najniższy punkt: dolny Dniestr 2 m
 ===== Demografia ===== ===== Demografia =====
 +Na podstawie spisu powszechnego z 2004 roku 75,8% mieszkańców stanowią Mołdawianie, 8,4% Ukraińcy, 5,8% Rosjanie, 4,4% Gagauzi, 2% Rumuni, 1,9% Bułgarzy. Liczba ludności deklarującej narodowość mołdawską w stosunku do pozostałych narodów stale wzrasta (1989 – 65%, 2004 – 75,8%), przy czym ogół ludności Mołdawii w przeciągu lat 1989-2004 zmalał o 22,38%. Spadek liczby ludności spowodowany jest zarówno emigracją ludności ukraińskiej i rosyjskiej, jak i emigracją zarobkową etnicznych Mołdawian. Wzrost odsetka osób deklarujących się jako Mołdawianie związany jest - obok emigracji ludności rosyjskiej i ukraińskiej - także z odzyskiwaniem świadomości narodowej przez rodziny zrusyfikowane w poprzednich pokoleniach.
 ===== Gospodarka ===== ===== Gospodarka =====
-To najbiedniejszy kraj w Europie, jest słabo rozwinięty, silnie uzależniony od importu paliw i surowców. Szacuje się, że 90% społeczeństwa żyje poniżej minimum egzystencji. Reformę gospodarki hamują konflikty na tle politycznym i narodowym. Większa część ziemi należy do kołchozów i sowchozów (własność prywatna obejmuje ok. 9% areału upraw). Susze i inne klęski żywiołowe (huragany, powodzie) powodują duże straty w produkcji rolnej. Pogłębia się kryzys energetyczny. Odkryte na początkach lat 90. złożropy naftowej i gazu ziemnego są eksploatowane. W 1994 poziom inflacji zahamowany do 7,6% miesięcznie (1992 – 1500%).+To najbiedniejszy kraj w Europie, jest słabo rozwinięty, silnie uzależniony od importu paliw i surowców. Szacuje się, że 90% społeczeństwa żyje poniżej minimum egzystencji. Reformę gospodarki hamują konflikty na tle politycznym i narodowym. Większa część ziemi należy do kołchozów i sowchozów (własność prywatna obejmuje ok. 9% areału upraw). Susze i inne klęski żywiołowe (huragany, powodzie) powodują duże straty w produkcji rolnej. Pogłębia się kryzys energetycznydziałania rządu doprowadziły do zwiększenia zadłużenia państwa
 ==== Rolnictwo ==== ==== Rolnictwo ====
 Powierzchnie rolne zajmują 66% powierzchni kraju. Głównie zboża: pszenica, kukurydza i jęczmień. Rośliny przemysłowe: słonecznik, buraki cukrowe, tytoń, rośliny oleiste. Ważną rolę odgrywa uprawa winorośli, drzew owocowych i warzyw. Hodowla bydła, trzody chlewnej, owiec i kóz, drobiu oraz jedwabników. Powierzchnie rolne zajmują 66% powierzchni kraju. Głównie zboża: pszenica, kukurydza i jęczmień. Rośliny przemysłowe: słonecznik, buraki cukrowe, tytoń, rośliny oleiste. Ważną rolę odgrywa uprawa winorośli, drzew owocowych i warzyw. Hodowla bydła, trzody chlewnej, owiec i kóz, drobiu oraz jedwabników.
 ==== Infrastruktura ==== ==== Infrastruktura ====
 Długość linii kolejowej 1455 km, dróg samochodowych (łącznie z miejskimi) 15,5 tys. km (z tego o twardej nawierzchni 12,8 tys. km), żegluga na Dniestrze. Międzynarodowy port lotniczy Kiszyniów, i kilka innych mniejszych w kraju. Długość linii kolejowej 1455 km, dróg samochodowych (łącznie z miejskimi) 15,5 tys. km (z tego o twardej nawierzchni 12,8 tys. km), żegluga na Dniestrze. Międzynarodowy port lotniczy Kiszyniów, i kilka innych mniejszych w kraju.
-===== Kultura =====+===== Armia ===== 
 +<WRAP 300px right> 
 + 
 +;#; 
 + 
 +|{{:transylwania_-rumunia-01-1990.jpg?270}}| 
 +|Patrol milicji mołdawskiej| 
 + 
 +;#; 
 + 
 +</WRAP> 
 +W ramach redukcji kosztów utrzymania państwa armia została przekształcona w doraźnie mobilizowaną milicję, do której zaliczono wszystkich dorosłych mężczyzn (pod groźbą surowej kary). Jedyną stałą formacją jest Sztab Generalny Mołdawskich Sił Zbrojnych, liczący 9 żołnierzy (6 oficerów i 3 żołnierzy).\\ 
 +Szef Sztabu Generalnego w porozumieniu z prezydentem państwa (zwierzchnikiem sił zbrojnych) podejmuje decyzję o powołaniu pod broń odpowiedniej liczby obywateli. Mobilizacja prowadzona jest przez Wydział Mobilizacji.\\ 
 +Wyposażenie armii jest przestarzałe i niskiej jakości. Ilość zgromadzonej broni i umundurowania starczy jedynie na wyposażenie niewielkiej części milicjantów, tak więc podczas mobilizacji broń przyznawana jest w zależności od czasu przybycia do miejsca mobilizacji. Reszta armii musi uzbroić się na własny rachunek. Taka sama sytuacja występuje pod względem środków transportu- Sztab Generalny dysponuje jedynie 1 (sic!) samochodem i 2 rowerami.
 ===== Zobacz też ===== ===== Zobacz też =====
   * [[Geografia]]   * [[Geografia]]
   * [[Państwa świata]]   * [[Państwa świata]]
moldawia.1328098555.txt.gz · ostatnio zmienione: 2012/02/01 11:15 (edycja zewnętrzna)