Fort-Szewczenko (kaz. Форт-Шевченко), pierwotna nazwa Nowopietrowsk, (od 1857 do 1939 Fort Aleksandrowski), miasto w Kazachstanie; w obwodzie mangystauskim, na półwyspie Mangystau, port nad Morzem Kaspijskim; 16 tys. mieszkańców; duży ośrodek przemysłu rybnego; stocznie remontowe. Powstał 1834-1835 jako fort; 1850-1857 przebywał w nim na zesłaniu Taras Szewczenko oraz zesłańcy polscy, m.in Z. Sierakowski, J. Zalewski. W monarchii kazachskiej siedziba głównej stoczni marynarki- Stoczni Fortu Szewczenko.

Nowopietrowsk był jednym w wielu przystanków na drodze Tarasa Szewczenki. Spędził 7 lat (1850 – 1857) w tamtejszej twierdzy.

• Kazachstan
• Miasta w Kazachstanie